دستورات cout و cin در C++ VS

این دستورات برای ورودی-خروجی استفاده میشوند. خروجی روی مانیتور هست و ورودی را از صفحه کلید توسط کاربر دریافت میکند. توجه کنید که اینها دراصل دستور نیستند. فقط اشیاءی از نوع کلی stream هستند.

cout
برای خروجی روی مانیتور استفاده میشود. شکل استفاده از آن چنین است:
;endl >> نام متغیر >> "پیغام" >> cout

این یک شکل کلی است که نشان میدهد ابتدا یک پیغام روی مانیتور چاپ شود، بعد مقدار یک متغیر و در انتها به سطر بعدی منتقل شود. endl که از end of line آمده است، به معنی آخر خط میباشد و مکان نما(یعنی خط فاصله چشمک زن در پنجره خروجی، که محل قرارگیری کاراکتر بعدی را نشان میدهد و به آن cursor میگویند) را به ابتدای سطر بعد میبرد.

cin
برای در یافت ورودی از سوی کابر استفاده میشود. مقدار دریافتی در متغیری که در دستور مشخص شده نگهداری خواهد شد. شکل کلی دستور:
;نام متغیر << نام متغیر << cin
هر تعداد متغیر که بخواهید میتوانید در دستور cin وارد کنید.

چند مثال و نکته
ابتدا به قطعه کد قسمت 'اولین برنامه ++C' که قبلاً ارائه دادیم برگردید و کاربرد دستورات cin , cout را مشاهده کنید. حالا به مثال دیگری توجه کنید:
 

کد قالبدار:

#include <iostream> //it's a one line comment
using namespace std;

/*
It's a multiple line comment,
you can write your comments in more than one line
*/

int main()
{    
    int num1,
        num2;

    cout << "Please enter two numbers : "; 
    cin >> num1 >> num2;
    cout << "The entered numbers are : " << num1 << " and " << num2 << endl;

    cout << "Size of int in this computer is : " << sizeof(int) << endl;

    cout << "It's in the first line\nIt's in the second one\n";

    system( "pause" );
    return 0;
}
 
 
:خروجی
 

Please enter two numbers : 45
12
The entered numbers are : 45 and 12
Size of int in this computer is : 4
sh: pause: command not found
It's in the first line
It's in the second one

 
 

تحلیل:
توضیحات (comments)
هرجایی از کد(خارج از یک رشته کاراکتری) میتوانید بعد از دوتا \ یک توضیح بیاورید، یعنی مثلاً در آخر یک دستور توضیح دهید که هدف از این دستور چیست. کامپایلر توضیحات را نادیده میگیرد، یعنی انگار که وجود ندارند. \\ یک توضیح یک خطی را فراهم میکند، برای وارد کردن یک توضیح در چند خط، بجای استفاده از \\ در ابتدای هر توضیح در هر خط، میتوانید در ابتدای توضیحات *\ را وارد کنید و در انتهایش(که ممکن است چند خط بعد باشد) \* را وارد کنید.

تحلیل عملکرد برنامه
ابتدا دو عدد num1 و num2 را تعریف کرده ایم. بعد با چاپ یک پیغام از کابر درخواست میکنیم که دو عدد را وارد کند. با دستور cin منتظر دریافت اعداد میشویم. در اینجا کاربر باید یک عدد را وارد کرده و سپس یک یا چندبار کلید space را بزند تا چند کاراکتر جای خالی(white space) ایجاد شود (یعنی بین اعداد فاصله بیفتد)، آنگاه عدد دیگر را وارد کرده و کلید Enter را بزند. حتی کاربر میتواند بین وارد کردن دوعدد، فقط کلید Enter را بزند(بجای space). سپس برنامه پیغامی میدهد و اعداد دریافت شده را چاپ میکند. دستور بعد اندازه یک int را برحسب تعداد بایت چاپ میکند. دستور بعد در دو سطر چاپ میشود، با اینکه از endl استفاده نکرده ایم. این عمل با استفاده از 'n\' در پیغام، انجام شده است. اما در ++C کاراکترهایی که بعد از \ در یک رشته کاراکتری(یعنی همان پیغام) می آیند، معنای خاصی میدهند. تمام اینها یک کاراکتر تنها هستند، مثلاً 'n\' یک کاراکتر است، بهمین خاطر میتوانیم آنرا در دوتا ' بگذاریم(چرا که اگر رشته کاراکتری بود باید در دوتا " میگذاشتیم). یعنی در هر جای یک رشته(یعنی همان رشته کاراکتری) که تایپ کنید n\ بعد از چاپ شدن یک سطر جدید تولید خواهد کرد. حتی میتوانید به تنهایی به جای endl بنویسید 'n\' و بعد از اجرای برنامه یک خط جدید در خروجی خواهید داشت.
غیر از 'n\' کاراکترهای ویژه دیگری هم داریم که در زیر آورده شده اند و استفاده آنها درست مانند 'n\' میباشد. در این کاربرد، به کاراکتر \ میگویند escape character و به این کاراکترهای ویژه escape sequence میگویند.

t\ : مکان نما را به اندازه یک تب جلو میبرد(یعنی مانند آنکه یکبار دکمه تب در کامپیوتر کاربر زده شود).
r\ : مکان نما را به ابتدای سطر فعلی میبرد. به این عمل carriage return گویند.
a\ : بوق(alert) سیستم را بصدا درمی آورد.
\\ : یک کاراکتر \ را چاپ میکند.
'\ : یک کاراکتر ' را چاپ میکند (البته برای ' نیازی به \ نیست).
"\ : یک کاراکتر " را چاپ میکند.
b\ : آخرین کاراکتر را از خروجی حذف میکند(معادل backspace).